Ogólnopolski system monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych - artykuły

Rynek pracy dla młodych lekarzy.

Studentka notująca w zeszycie.

Absolwenci medycyny i stomatologii to grupa, której prawie nie dotyka bezrobocie. Zarazem młodzi lekarze, a zwłaszcza dentyści, po odbyciu stażu często decydują się na pracę na własny rachunek – wynika z danych systemu ELA, prowadzonego na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy.

Powszechnie wiadomo, że studia lekarskie i lekarsko-dentystyczne są uznawane za wyjątkowo wymagające. Czy podobnie trudne jest wejście ich absolwentów na rynek pracy?

Z ciekawszych statystyk wynika, że w półtora roku po dyplomie grupę młodych lekarzy i stomatologów charakteryzuje chwilowy gwałtowny wzrost odsetka bezrobotnych – nawet do poziomu kilkukrotnie przekraczającego ten wskaźnik wśród pozostałych absolwentów. Wynika to z organizacji pracy w zawodzie. Aby uzyskać pełne prawo wykonywania zawodu, po zakończeniu studiów lekarze odbywają staże i zdają egzaminy państwowe (Lekarski Egzamin Końcowy lub Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy). Między końcem stażu a uzyskaniem pełnego prawa wykonywania zawodu lekarza występuje paromiesięczna luka. Młodzi lekarze często rejestrują się wtedy jako bezrobotni, dzięki czemu w okresie tej luki mają ubezpieczenie zdrowotne. Po tym czasie wskaźniki bezrobocia w tej grupie spadają do niemal zera.

Rysunek 1. Ryzyko bezrobocia absolwentów kierunków lekarskich oraz absolwentów studiów II stopnia w stosunku do stopy bezrobocia w ich powiatach zamieszkania

Zarobki lekarzy zaraz po studiach są niskie, jednak po zakończeniu stażu szybko rosną i przewyższają wynagrodzenie przeciętnego absolwenta. Jak pokazują dane ELA, lekarze kończący studia w 2014 r. w pierwszym roku po dyplomie zarabiali niespełna 2400 zł, czyli zaledwie 60% średnich zarobków w ich powiatach zamieszkania. W czwartym roku po dyplomie młodzi lekarze zarabiali już o 30% więcej od swoich statystycznych sąsiadów, osiągając zarobki powyżej 6000 zł brutto.

Rysunek 2. Zarobki absolwentów kierunków lekarskich oraz absolwentów studiów II stopnia w stosunku do średnich zarobków w ich powiatach zamieszkania

Młodzi lekarze, zwłaszcza dentyści, po odbyciu stażu często podejmują samozatrudnienie. W czwartym roku po ukończeniu studiów odsetek osób samozatrudnionych wśród dentystów (72%) był ponad siedmiokrotnie wyższy, a wśród pozostałych lekarzy (31%) trzykrotnie wyższy od analogicznego udziału wśród absolwentów studiów drugiego stopnia (10%). Warto dodać, że w przypadku dentystów wzrost udziału osób samozatrudnionych wiąże się ze spadkiem udziału osób pracujących na etacie, podczas gdy u pozostałych lekarzy nie ma tej zależności.

ELA wie wszystko o Ekonomicznych Losach Absolwentów

System monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów ELA jest tworzony na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki w Ośrodku Przetwarzania Informacji – Państwowym Instytucie Badawczym. Jego celem jest przekazywanie jak najbardziej wyczerpujących informacji o sytuacji absolwentów na rynku pracy. Głównym źródłem informacji w systemie są dane administracyjne pochodzące z dwóch źródeł - systemu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dane m. in. o sytuacji zawodowej absolwentów: zatrudnieniu, bezrobociu, wynagrodzeniach) oraz z systemu POL-on, czyli systemu informacji o szkolnictwie wyższym wspierającego pracę MNiSW (zawiera informacje m.in. o wykształceniu absolwentów szkół wyższych). Aktualnie ELA generuje pięć typów raportów o ekonomicznych losach absolwentów uczelni: Poszukiwanie pracy i bezrobocie, Wynagrodzenia, Praca przed i po dyplomie, Praca a dalsze studia, Geograficzne zróżnicowanie losów absolwentów.